Trong số những loại cây lấy gỗ quý thì giống cây gỗ tếch rất được ưa chuộng. Hiện nay nhiều sản phẩm nội thất được làm bằng gỗ giá tỵ vừa đẹp lại bền. Vậy giá tỵ là cây gỗ như thế nào? Chúng được trồng phổ biến ở đâu? Gỗ giá tỵ mang lại giá trị kinh tế ra sao?…..Và quan trọng là mua cây giá tỵ giống ở chỗ nào uy tín?
Cây gỗ tếch là cây như thế nào?
Tìm hiểu một chút về lịch sử cây giá tỵ để chúng ta lý giải tại sao loài cây này có một tên gọi khác khá đặc biệt, đó là cây gỗ Tếch (Teck nghĩa là báng súng – một bộ phận của cây súng dùng trong quân đội). Tên này là được phiên âm ra từ tên khoa học Tectona grandis.
Dưới thời Ngô Đình Diệm, khu rừng giá tỵ do bà Trần Lệ Xuân vợ của Ngô Đình Nhu cho người trồng. Bà là người phụ nữ quyền lực nhất thời bấy giờ vì vừa giữ chức cố vấn chế độ Việt Nam Cộng Hoà vừa là chủ tịch hội phụ nữ Liên Đới.
Rừng giá tỵ mục đích là để chế tạo báng súng nhằm chống lại Cộng Sản nhưng sau đó, chế độ Mỹ – Diệm sụp đổ và rừng giá tỵ cũng bị phá bỏ.
Điểm đặc trưng của cây gỗ tếch
Để phân biệt cây gỗ quý giá tỵ với những cây lấy gỗ khác, sau đây là những điểm đặc trưng cây, bạn hãy chú ý.
Hình dáng cây
Giá tỵ là loại cây thân gỗ lớn với chiều cao trung bình là 30m, có cây đạt đến 40m và đường kính từ 60cm – 80cm. Cành nhánh mọc nhiều trên thân cây, gốc có cạnh và rãnh.
Vỏ ngoài giá tỵ không trơn láng mà thường nứt dọc thành từng vải dài, nhỏ và dai. Màu vỏ cây trưởng thành là màu xám vàng. Gỗ giá tỵ có xơ với 2 màu đặc trưng là vàng sẫm và xám nâu.
Lá, hoa và quả
Lá cây thường là hình trái xoan, hình tròn và đôi khi là hình trứng ngược. Mặt trên lá nhẵn, mặt dưới phủ lông vàng nhạt. Lá non dài 20cm, lá già khoảng 60cm, rộng 20cm – 40cm. Gân không cân thường sẽ chia thành 30 – 60 cho mỗi bên.
Hoa nhỏ li ti kết thành từng chùm lớn có màu trắng hình chuỳ, mỗi hoa có 5 – 6 nhuỵ. Mùa hè từ tháng 5 đến tháng 8 là mùa của hoa giá tỵ nở, nhìn từ xa sẽ thấy trắng xóa cả một vùng trông rất đẹp mắt.
Đến tháng 12 thì hoa bắt đầu kết quả cho đến tháng 1. Quả giá tỵ hình cầu được bao bọc bởi đài màu vàng, đây là loại quả hạch có lông dày đặc, quả có đường kính khoảng 2cm.
Khu vực phân bố
Cây chịu được khô hạn và có khả năng chống cháy rừng rất tốt. Nơi nào có nhiều ánh sáng, cây sẽ sinh trưởng và phát triển mạnh. Cho nên, giá tỵ thường được trồng ở vùng nhiệt đới và phổ biến nhất là ở Ấn Độ, Lào, Thái Lan, Myama, Indonesia,…
Giá tỵ được nhân giống bằng hạt và du nhập về Việt Nam năm 2020. Sau đó, cây trồng phổ biến ở các tỉnh như Sơn La, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Lai Châu, Phú Thọ, Dak Lak, Đồng Nai, Tây Ninh, Bình Dương.
Nếu có dịp đi qua quốc lộ 20m đoạn giao thoa giữa Định Quán và Tân Phú (Đồng Nai) bạn không khỏi trầm trồ bởi khu rừng giá tỵ bạt ngàn và thẳng tắp. Với đặc tính cây rụng lá vào mùa khô và đâm chồi nảy lộc vào mùa mưa nên rừng giá tỵ nơi đây rất thu hút những đoàn làm phim tham quan, dựng bối cảnh.
Cảm giác khi bạn đến với rừng giá tỵ là sự bình yên và thư thả tâm hồn. Nhà văn Nguyễn Thái Hải ví von gọi là “rừng trong phố, phố xen rừng” bởi nét cổ xưa và hiện đại đen xen vào nhau.
Gỗ cây tếch
Bạn nào rành về gỗ quý chắc cũng biết về gỗ giá tỵ vì đây là loại gỗ được nhiều người yêu thích và giá cả cũng không quá đắc.
Đặc điểm cây gỗ teak
Với kết cấu tốt, màu sắc toát lên vẻ sang trọng và bền đẹp theo thời gian nên gỗ giá tỵ hiện nay được sử dụng rộng rãi trong thiết kế nội thất.
- Gỗ giá tỵ có 2 màu đặc trưng là vàng sẫm và xám pha nâu.
- Thân gỗ chia làm 2 phần rạch ròi là giác gỗ và lõi gỗ, màu lõi sẽ đậm hơn màu giác.
- Vân gỗ hiện rõ nên rất sắc nét và tạo thành đường cong mềm mại trông rất đẹp mắt.
- Thớ gỗ to và mịn, có độ dẻo dai cao nên ít bị cong vênh. Nhờ đặc điểm này mà gỗ giá tỵ được tận dụng trong tạo hình các sản phẩm nội thất.
- Gỗ chứa tinh dầu tự nhiên, có tác dụng cực tốt trong việc chống lại côn trùng và nấm mốc. Vậy nên, khi bạn sử dụng những mặt hàng làm từ gỗ giá tỵ sẽ không lo bị mối mọt tấn công dù sử dụng trong thời gian dài.
- Khả năng chịu lực gỗ giá tỵ rất cao nên thường được nghệ nhân sử dụng để đóng tủ, giường, bàn ghế,…
- Ngoài ra, gỗ giá tỵ còn có một ưu điểm nổi trội mà không phải loại gỗ nào cũng có được, đó là khả năng thích nghi với sự thay đổi của thời tiết. Chính vì thế dù nhiệt độ có lên xuống đột ngột hay khí trời ẩm ương thì cũng ảnh hưởng đến chất lượng gỗ.
Gỗ tếch (giá tỵ) thuộc loại nào?
Danh mục gỗ quý Việt Nam gồm có 8 nhóm, người ta dựa vào tỷ trọng của gỗ khi độ ẩm vào khoảng 15%.
- Nhóm 1: Loại gỗ thuộc hàng quý hiếm, rất bền và có mùi hương tự nhiên, vân gỗ đẹp và sáng bóng nên đa phần các sản phẩm làm từ nhóm gỗ này giá trị rất cao. Đặc trưng là gỗ Lim, Cẩm Lai, Gụ, Trắc đen,…
- Nhóm 2: Thuộc về gỗ cứng có tỷ trọng lớn, chịu được lực cao như Táu, Sến, Lim,…
- Nhóm 3: Gỗ có tỷ trọng nhẹ hơn, khả năng chịu lực không thua kém loại 2. Nhóm này mềm hơn và dai hơn như gỗ giá tỵ (Teck), gỗ Huỳnh, Sao đen,…
- Nhóm 4: Đặc trưng là thớ gỗ mềm mịn, màu sắc tự nhiên nên dễ gia công, chẳng hạn như: Long não, Dầu mít, gỗ Kim giao.
- Nhóm 5: Loại này thông dụng và phổ biến vì giá cả phải chăng, chất lượng tương đối. Nhóm này thường được dùng sản xuất hàng gia dụng và trong công trình. Bao gồm Xà Cừ, gỗ Phi lao, Sếu,…
- 3 nhóm còn lại đều có chung tính chất là dễ bị mối mọt tấn công, độ bền kém, nhẹ và khả năng chịu lực thấp. Gồm các loại gỗ sau: Sấu, Quế, Cao su, Sồi, Cóc,…
Như vậy, qua phân tích gỗ giá tỵ thuộc về nhóm 3 là loại cây lấy gỗ quý thuộc hàng TOP. Với tính chất nhẹ bền, dẻo dai và chịu lực tốt nên gỗ giá tỵ ngày càng được yêu thích và săn lùng.
Có nên sử dụng gỗ giá tỵ không?
Gỗ tếch bền, đẹp và chịu lực tốt nhưng có một nhược điểm là khi lên PU màu không được như ý. Chính vì thế, hàng nội thất bằng gỗ tếch được ưa chuộng ở thị trường nước ngoài hơn là ở Việt Nam. Bởi thị hiếu người Việt là yêu thích sự cầu kỳ, còn ở ngoại quốc họ lại thích vẻ đẹp tự nhiên.
Gỗ giá tỵ chủ yếu là nhập khẩu từ các nước lân cận như Lào, Thái, Indonesia,…vì đây là khu vực có rừng nhiệt đới lớn. Riêng ở Việt Nam, giá tỵ thường được trồng ở lâm trường phục vụ cho nhu cầu chế tạo báng súng.
Gỗ cây tếch (cây giá tỵ) ứng dụng như thế nào trong đời sống?
Là một loại cây gỗ quý nên gỗ giá tỵ được ứng dụng nhiều trong đời sống. Rất nhiều mặt hàng sản xuất từ gỗ giá tỵ được xuất khẩu sang nước ngoài và nhận lại nhiều đánh giá tích cực. Riêng trong nước gỗ giá tỵ cũng được ưa chuộng không kém.
Sản xuất nội thất
Mặc dù hàng nội thất bằng gỗ giá tỵ tại thị trường trong nước không bán chạy bằng nước ngoài nhưng không phải vì thế mà gỗ giá tỵ không được ưa chuộng. Những đại gia biết chơi gỗ, họ vẫn chọn gỗ giá tỵ để trang trí cho không gian ngôi nhà mình.
Màu tự nhiên, thớ gỗ to và mịn, vân đẹp của gỗ giá tỵ sẽ là điểm nhấn cho từng món đồ nội thất, góp phần tạo nên nét sang trọng hiện đại pha chút cổ điển.
Những sản phẩm nội thất được làm từ gỗ giá tỵ như: Giường, tủ, bàn ghế, salon, cửa, sàn nhà, tay vịn cầu thang,…
Che mát và thanh lọc không khí
Đặc trưng cây tếch là thân thẳng cao và tán tròn nên chúng thường được trồng thành từng hàng để lấy bóng mát tại công viên, đường phố, bảo tàng, bệnh viện, lối vào khu công nghiệp,…
Ngoài ra, cây gỗ tếch còn có tác dụng thanh lọc không khí, cung cấp oxy tạo nên một không gian xanh, sạch và đẹp.
Chế tạo những sản phẩm khác
Trong thời chiến, người ta tận dụng lợi thế bền của gỗ giá tỵ để chế tạo báng súng. Ngay cả Việt Nam cũng có cả một rừng giá tỵ để phục vụ cho mục đích quân sự này.
Đặc tính bền của gỗ giá tỵ khó loại nào vượt qua nên ngày nay gỗ giá tỵ được dùng đóng thuyền hay làm tà vẹt cho đường ray xe lửa.
Kỹ thuật trồng cây gỗ tếch (giá tỵ)
Cây giá tỵ dễ trồng vì chúng thích nghi với mọi điều kiện thời tiết, đặc biệt là sinh trưởng mạnh ở vùng nhiệt đới. Tuy nhiên đó là nói về cây đã trưởng thành, về cây con khi xuống đất thì bạn cũng cần kỹ thuật để cây dễ bám rễ và nhanh phát triển hơn.
Chọn đất trồng
Đất trồng cây gỗ tếch bạn có thể chọn những loại đất như sau:
- Đất đủ ẩm nhưng thoát nước tốt
- Đất phù sa, thành phần cơ giới tương đối nhẹ.
- Đất mẹ bazan, đất granit có tầng dày
Đất cần đảm bảo độ bằng phẳng, dốc tối đa là 25 độ và tuyệt đối không trồng giá tỵ lên vùng đất chua, đất cát, đất bị xói mòn hay đất đá tổ ong.
Thời điểm trồng
Lợi dụng thời tiết đầu mùa mưa để trồng cây giá tỵ giống là rất thích hợp. Bạn để ý sau trận mưa đầu mùa là chuẩn bị để trồng giá tỵ ngay.
Ngoài ra, vụ hè thu cũng là thời điểm trồng giá tỵ tốt. Tuy nhiên, tuỳ vào từng vùng vì thời tiết sẽ có sự thay đổi mà bạn chọn vụ trồng cho phù hợp nhất.
Cách làm đất
Bạn cần chuẩn bị đất tơi xốp để trồng giá tỵ con bằng cách:
- Đầu tiên là phát hoang bụi rậm, làm sạch cỏ toàn khu vực chuẩn bị trồng cây gỗ tếch giống.
- Sau đó đốt lớp thực bì và xới đất nhiều lần để phần tro và đất trộn đều với nhau.
- Ở những vùng đất cao và nhấp nhô thì nên cày cho bằng phẳng lại.
Thời điểm thích hợp để làm đất là từ cuối năm trước. Đất được chuẩn bị kỹ theo đúng kỹ thuật sẽ giúp cây giá tỵ con sinh trưởng nhanh trong giai đoạn đầu.
Khoảng cách giữa các cây giống gỗ tếch (giá tỵ)
Có 3 cách trồng phổ biến là tập trung, phân tán, trồng làm rào,…Khoảng cách lý tưởng nhất giữa các cây giá tỵ là 3m và mật độ trung bình là 1.100 cây/ha. Tuy nhiên, tùy vào mục đích trồng và khí hậu vùng miền mà bạn có thể linh hoạt thay đổi.
Cách đào hố
Sau khi đã chuẩn bị xong những công đoạn trên, tiếp theo bạn sẽ được hướng dẫn cách trồng gỗ tếch cụ thể như sau:
- Đào hố theo kích thước 40x40x40 trước khi trồng 1 tháng.
- Bón lót bằng phân NPK theo tỷ lệ 15-15-15, từ 50 – 100 gram/ hố trước 15 ngày.
Bạn lưu ý cách bón lót là phân sẽ trộn đều với lớp đất mặt của đáy hố, sau đó lắp toàn bộ đất vun xuống hố.
Cách trồng
Cách trồng cây giống tếch quan trọng nhất là để cây thẳng đứng và nén đất vun thật chặt xuống gốc cây. Gốc cây càng cứng thì cây càng dễ sống. Nếu cẩn thận, bạn có thể cắm thêm giá đỡ cho cây vì mùa mưa thường gió nhiều, cây dễ lung lay và khi đó ảnh hưởng đến sự phát triển của bộ rễ.
Lấp đất phải cao hơn mặt hố, giống như mu rùa để dễ thoát nước và chống xoáy mòn nếu mưa liên tục.
Hướng dẫn chăm sóc cây giống teak (giá tỵ)
Chăm sóc cây giống giá tỵ khá đơn giản nhưng cần thiết bạn phải làm theo đúng kỹ thuật. Khoảng thời gian 1 năm đầu là cần chăm sóc kỹ để hạn chế cây bị hao hụt và phòng ngừa sâu bệnh tấn công.
Năm đầu
- Sau 10 ngày, bạn kiểm tra tỷ lệ hao hụt cây con giá tỵ và bổ sung kịp thời những chỗ cây bị chết.
- Sau 1 tháng thì vun gốc và làm cỏ xung quanh
- 6 tháng bón NPK 1 lần theo với liều lượng là 100 gram/ cây.
- Bạn nên làm cỏ và vun gốc định kỳ 3 tháng một lần để sâu bệnh không có môi trường phát triển và cây sinh trưởng nhanh hơn.
- Ngoài phân hoá học, bạn cũng có thể bón cho gỗ tếch phân chuồng hay phân hữu cơ khác trong 3 năm đầu.
- Tuỳ vào sự phát triển của cây mà diện tích vun xới gốc có thể thay đổi, thường 1 năm đầu thì nên xới quanh gốc là 1m.
Những năm sau
- Sau 1 năm là đã qua giai đoạn khó khăn, cây lúc này đã bám chặt rễ và đang phát triển. Cho nên, bạn tiếp tục chăm sóc cây 2 năm sau y như năm đầu.
- Sang năm thứ 4 cần thiết phải dọn lại vườn giá tỵ, loại bỏ những cây yếu ớt, sâu bệnh hay cây bị gãy đổ. Lúc này, bạn chỉ nên để mật độ còn phân nửa, nghĩa là giảm đi 50% số cây so với bạn đầu
![about me](https://caycanhxanh.vn/wp-content/uploads/2022/03/dam-trung.png")
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét